در نشست خبری کنگره بین المللی بزرگداشت علامه میرحامد حسین مطرح گردید.
«برنامه ریزی و فراهم آوری مقدمات جهت برگزاری همایش در پاییز سال 1402»
به گزارش دبیرخانه کنگره بین المللی بزرگداشت علامه میرحامد حسین لکهنوی (رحه الله)، حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر سبحانی مدیرعامل بنیاد بین المللی امامت و رئیس کنگره بین المللی بزرگداشت علامه میرحامد حسین در نشستی با اصحاب رسانه ضمن اشاره به فرایندهای برپایی این همایش بین‌المللی اظهار داشت: «پس از طرح ایدهی برگزاری کنگره در 6 سال پیش به دلیل گستردگی شخصیت‌ها و عظمت کلامی مدرسه لکهنو هندوستان، تصمیم گرفتیم تا شخصیت‌های سرزمین پهناور هند را در دو کنگره و رویداد علمی یکی با محوریت علامه میرحامدحسین و خاندان عبقات و دیگری مرحوم علامه سیددلدارعلی غفران مآب و خاندان اجتهاد معرفی نماییم.»
وی ضمن ارائه گزارشی از فعالیتهای دبیرخانه کنگره بین‌المللی بزرگداشت علامه میرحامدحسین، رونمایی از پوستر کنگره را از جمله برنامه‌های این نشست خبری عنوان کرد و ابراز داشت: « کنگره بین‌المللی بزرگداشت علامه میرحامدحسین لکهنوی ره پاییز سال آینده و در آستانه یکصد و چهلمین سال وفات ایشان با احیا و معرفی آثار ارزشمند این شخصیت بزرگ و خاندان ایشان برگزار خواهد شد.»
سخنران این نشست ضمن اشاره به بیانات اندیشمندان شیعه در توصیف شخصیت علامه و آثار وی به کلام مرحوم سید محسن امین صاحب اعیان الشیعه در این زمینه توجه داد که میگوید: «وقتی اثر علامه میرحامدحسین را می‌خوانم حس می‌کنم پس از سید مرتضی و شیخ طوسی شخصیتی در این تراز در باب امر ولایت و امامت نداشته‌ایم.»
وی در زمینه اهمیت کتاب عبقات الانوار و جایگاه آن به دو واقعهی تاریخی اشاره نمود. واقعه اول که سند آن در انتهای چاپ اول حدیث ثقلین از کتاب عبقات الانوار آورده شده است مربوط به تشکیل جلسه ای توسط بزرگان و عالمان شیعه با نام مجلس «معین العبقات» است که در آن تصمیم بر اقدام جدی در ترویج عبقات گرفته می شود و اقداماتی هم مانند چاپ بخش حدیث ثقلین صورت میگیرد ولی کار به سرانجام مطلوب نمی رسد.
واقعه دیگر مربوط به اهتمام حضرت امام در احیای کتاب عبقات الانوار است که ایشان در کتاب کشف الاسرار خود چنین میگوید: « اهل سنت در صدد جمع این کتاب و تضییع آن هستند و ما ملت شیعه در خواب هستیم تا آن وقت که یک گنج پرقیمت و گوهر گران بهایی از دست برود و اکنون قریب دو سال است که به ملت شیعه راجع به تجدید طبع این کتاب پیشنهاد شده و به خون سردی تلقی شده است! با این وصف با خواست خدا جلد غدیر در تحت طبع است. لکن بر علماء شیعه بالخصوص و دیگر طبقات لازم است که این کتاب بزرگ را که بزرگترین حجت مذهب است نگذارند از بین برود و به طبع آن اقدام کنند. »
حجت‌الاسلام‌والمسلمین سبحانی در ادامه ضمن اشاره به همت بزرگ علمای حوزه قم و نجف در احیای کتاب عبقات الانوار، تصریح کرد: «تاکنون این مجموعه سترگ به‌صورت کامل و جامع با تصحیح‌های دقیق جمع‌آوری نشده است و در این کنگره به یاری خدا برای نخستین بار در قالب یک اثر در حدود 50 جلدی احیاء خواهد شد»
علامه میر حامد حسین از محققان زبردست و شخصیتی ولایی و معنوی است که در راه دفاع از امامت و ولایت کاری شبیه به معجزه را انجام داد
سخنران دیگر این نشست حجت‌الاسلام‌والمسلمین مهدوی‌پور نماینده مقام معظم رهبری در هند بود. ایشان ضمن اشاره جریان سازی سرزمین هندوستان و نقش آن در تمدن اسلامی و دنیای اسلام ، اظهار داشت: «شکل‌گیری حکومت‌های شیعی در بخشی از سرزمین‌های پهناور هندوستان، همچون حکومت‌های اوده، دکن، عادل شاهیان ، نظام شاهیان و قطب شاهیان باعث مهاجرت علمای بزرگی از سرزمین ایران به سرزمین هندوستان شد.»
وی با بیان این که اجداد میرحامدحسین صاحب عبقات الانوار در دوران حکومت اوده به سرزمین هندوستان مهاجرت کردند و سپس در لکنهو مستقر شدند، اظهار داشت: «در گستره تاریخ هزاران عالم و اندیشمند از فقها و متکلمین و عرفا از سرزمین‌های اسلامی به هندوستان مهاجرت کرده، که در فرهنگ شبهه قاره هندوستان تأثیرگذار بودند.»
نماینده ولی‌فقیه در هندوستان علامه میر حامد حسین را جزء شخصیت‌های ممتاز دنیای تشیع و از ستارگان بسیار درخشان و اندیشوران سترگ جهان اسلام دانست و تصریح کرد: «علامه میر حامد حسین از محققان زبردست و شخصیتی ولایی و معنوی است که در راه دفاع از امامت و ولایت به‌گونه‌ای علمی، کاری شبیه به معجزه را انجام داد.»
وی شش ویژگی را باعث اهمیت کار علامه در کتاب عبقات الانوار دانست:
ویژگی اول روش علامه است که بر مبنای جدال احسن و ارائه کاری کاملا علمی و مستند بود. دومین ویژگی جامعیت علمی و احاطه وسیع ایشان بر احادیث،رجال و سند شناسی است.
دستیابی ایشان بر هزاران منبع معتبر و بعضا نایاب و سفرهای متعدد و فداکاری برای به دست آوردن این آثار سومین خصوصیت علامه بود که به آن اشاره شد. چهارمین نکته که شخصیت علامه را امتیاز میبخشد این است که ایشان از یک خانواده عالم و اندیشمند بوده است و پدر و برادران و فرزندان ایشان افرادی عالم و مجتهد بوده اند.
از نظر ایشان پنجمین ویژگی مهم علامه این است که ایشان ایرانی الاصل بوده در فرهنگ هندوستان می زیسته است و همین نکته باعث می شود که یک تعامل علمی بین این دو فرهنگ ایجاد نماید. و آخرین نکته حائز اهمیت در این خصوص موضوع فعالیت علمی علامه به ویژه در کتاب عبقات یعنی مسأله امامت است که اهمیت آن در میان آموزه های دینی جایگاه عبقات را نیز ارتقا میبخشد.
حجت‌الاسلام‌والمسلمین مهدوی‌پور در ادامه از تلاش‌های بنیاد بین‌المللی امامت و شخص حجت‌الاسلام‌والمسلمین سبحانی و تیم علمی این مجموعه و سایر مؤسسات همکار در برگزاری این کنگره قدردانی نمود.
کتاب عبقات الانوار نمونهای کامل در استفاده از ظرفیتهای علوم مختلف در اثبات مدعا و همچنین مصداقی بارز در روش «دلیل آوری» است که امروزه در باب روش شناسی علوم در مغرب زمین مطرح است
دیگر سخنران این نشست دکتر احد فرامرز قراملکی مدیرعامل بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی بود
ایشان با اشاره به نیاز هر جامعه به الگو و راهنمایی برای فعالیتهای خود به ویژه در باب دفاع از اموزه های دینی، شخصیت تمدنی میرحامدحسین و اثر جاودانه عبقات الانوار را به‌تنهایی در عرصه‌های مختلف و برای نسل ما راهنما و سراج دانست.
وی ویژگی علمی دیگر علامه میرحامد حسین در عبقات الانوار را استفاده از ظرفیت علوم مختلف از حدیث ، منطق ، رجال و فلسفه در دفاع از آموزه های اعتقادی به ویژه امامت برشمرد و بر این نکته تاکید نمود که در دورانی که شاید علوم در گرایشهای مختلف از یکدیگر گریزان و چه بسا بی اطلاع هستند عبقات الانوار می تواند نمونهای کامل در پیوند و ارتباط علوم بایکدیگر به شمار آید.
دکتر قراملکی ضمن اشاره به شکل‌گیری گرایشی نوپدید در عرصه روش شناسی در علوم تحت عنوان «دلیل‌آوری» در مغرب‌زمین و گسترش آثار ناظر به این رویکرد در جهان اظهار داشت: «عبقات الانوار را می توان از برترین کتاب‌های ناظر به روش دلیل‌آوری و آراسته به تمام ظرافت‌ها و دلالت‌ها دانست که محتوای فکری خود را به‌خوبی به اثبات می‌رساند.»
آثار علمی خاندان عبقات دریای بسیار وسیعی است که احیای آن علاوه بر زمان کنگره پس از آن نیز ادامه خواهد یافت.
حجت‌الاسلام مختاری، رئیس مؤسسه کتابشناسی شیعه نیز در ادامه این نشست خبری، ضمن اشاره به برگزاری کنگره بین‌المللی بزرگداشت علامه میرحامدحسین لکهنوی، احیای آثار ایشان از جمله عبقات الانوار را برجسته‌ترین رسالت و مهم‌ترین رویکرد کنگره بین‌المللی بزرگداشت علامه میرحامدحسین توصیف کرد و ضمن اشاره به برخی از آثار پدر، برادر و فرزند علامه میرحامد حسین، احیای این آثار را نیز جزء برنامه های موسسه کتابشناسی شیعه دانست.
ایشان اظهار داشت: آیت‌الله شهید دکتر بهشتی یکی از فضلای آشنا با محیط هند را برای احیای آثار میرحامدحسین رهنمون ساختند که گزارش تلاش‌های ایشان در ویژه‌نامه همایش میرحامدحسین از سوی موسسه کتاب شناسی منتشر خواهد شد.»
وی انتشار گزارش تفصیلی اهتمام امام خمینی(ره) در احیای عبقات الانوار را یکی دیگر از فرازهای ویژه‌نامه نشریه کتاب شیعه برای کنگره بین‌المللی بزرگداشت علامه میرحامدحسین دانست و یادآور شد: « میرحامدحسین با عمر حدود 60 سال آثار با برکتی را از خود به یادگار گذارده است که این اهتمام و مجاهدت باید الگوی ما قرار بگیرد.»
لازم به ذکر است در این نشست خبری ضمن رونمایی از پوستر فراخوان مقالات کنگره و معرفی دو کتاب منتشر شده از کنگره در خصوص زندگی و آثار علامه میر حامد حسین از علاقه مندان جهت مشارکت در این رویداد علمی دعوت به عمل آورده شد و دبیرخانه کنگره آمادگی خود را جهت هرگونه همکاری با پژوهشگران علاقه مند اعلام نمود.
