بسم الله الرحمن الرحیم

معرفی کتاب

الذَریعَة الی تَصانیف الشیعة مشهور به الذریعةبزرگ‌ترین و مهم‌ترین دایرةالمعارف کتابشناسی شیعه به زبان عربی نوشته آقا بزرگ تهرانی است.

این مجموعه ۲۵ جلدی که به صورت الفبایی تدوین شده، شامل بیش از یازده هزار صفحه است

و در آن بیش از ۵۳ هزار کتاب تألیفی و ترجمه از علمای شیعه در موضوع‌های گوناگون معرفی شده است.

آقابزرگ در جمع‌آوری این مجموعه، از منابع فهرست‌نگاریِ نخستین شیعه مثل فهرست شیخ طوسی، فهرست نجاشی،

و فهرست العلماء استفاده کرده است.

او افزون بر این منابع، از فهرست کتابخانه‌های گوناگون نیز سود برده و گاه به آثار چاپی و خطی که خود مشاهده

و مطالعه کرده و همچنین به آنچه از افراد مورد اعتماد شنیده، استناد کرده است.

چاپ و نشر این مجموعه در قم و نجف بیش از ۴۰ سال طول کشید و چند جلد آن بعد از درگذشت مؤلف منتشر شد.

پس از انتشار، بر این مجموعه یک جلد دیگر افزوده شده که می‌توان آن را اولین مستدرک الذریعه در نظر گرفت.

در این جلد برخی از آثاری که در الذریعه نیست گردآمده است.

الذریعه فراتر از یک دائرة المعارف کتاب‌شناختی است و آقابزرگ علاوه بر جمع‌آوری میراث مکتوب شیعه،

مقالاتی تحقیقی نیز در کتاب نگاشته است.

محتوا و ساختار

الذریعة، کتاب‌شناسی عظیمی درباره آثار شیعه است و نیز شمار اندکی از آثار مؤلفان اهل سنت که درباره شیعه کتاب نوشته‌اند.

این اثر به معرفی ۵۳ هزار و ۵۱۰ کتاب تألیفی، تصنیفی و ترجمه‌شده به زبان‌های فارسی، عربی، ترکی،

اردو و گجراتی در موضوع‌های گوناگون می‌پردازد. ۱

این مجموعه بر اساس حروف الفبا ترتیب یافته و کتاب‌های شیعه در فاصله زمانی قرن اول تا ۱۳۷۰ق (چهارده قرن)

در آن گرد‌آمده است.

مجلدات این مجموعه به صورت خطی در ۶ جلد و به صورت چاپی در ۳۰ جلد منتشر شده است.

۵ جلد پایانی آن مستدرکات الذریعه به شمار می‌آیند.

برای مشاهده کتاب به لینک زیر مراجعه کنید

علامه میرحامد حسین احیاگر فرهنگ امامت در دوره معاصر

شخصیت شناسی علامه سید محمد قلی (والد صاحب عبقات)