جدول آشنایی با شخصیت علمی فرهیختگان خاندان عبقات

خاندان عبقات، از معروف‌ترین خاندان‌های بزرگ و دانشمند مدرسه کلامی-فقهی لکهنو به شمار می‌روند. در میان این خاندان، شخصیت‌های اندیشمندی به چشم می‌خورند که نقش موثری در مبارزه با جریان‌های ضد شیعی مدرسه دهلی داشته‌اند و آثار علمی ایشان از فضل و جلالت مقامشان حکایت دارد. جدول زیر به معرفی چهره‌های شاخص و تاثیرگذار این خاندان و برخی از تالیفات آنان می‌پردازد.

ردیف

نام

سال ولادت و وفات- ه.ق

توضیحات

1

مفتی محمد قلی کنتوری

 1260-1188

مرحوم مفتی محمد قلی به تبع اجداد خود مدت زیادی از عمر خویش را در کنتور می‌زیست. وی که از شاخص‌ترین شاگردان علامه غفرانمآب در مدرسه لکهنو به شمار می‌رود، علاوه بر جایگاه رفیع علمی، مقام اجتماعی والائی نیز داشتند. مرحوم مفتی محمد قلی در میرتهه صدرالصدور بوده‌اند.

برای ایشان بیش از بیست اثر گزارش شده که نام برخی از مهمترین آنها از این قرار است:

«الفتوحات الحیدریه»، «تطهیرالمومنین عن نجاسة المشرکین»، «تقریب الافهام»، «رساله تقیه»، «مجموعه الاجناد الاثنی عشریة المحمدیة العلویة الهاشمیة فی ردّ التحفه الاثنی عشریة الدهلویة» که در نقد پنج باب از ابواب دوازده گانه تحفه نوشته شده که عبارت است از: رد باب اول با نام «السیف الناصری»، رد باب دوم با نام «تقلیب المکائد»، رد باب هفتم با نام «برهان السعادة»، رد باب دهم با عنوان «تشیید المطائن»، رد باب یازدهم با عنوان «مصارع الافهام».

2

سید سراج حسین بن محمد قلی

 1238-1282

وی پسر بزرگ مفتی محمد قلی است. ایشان نیز در طول عمر چهل ساله خویش، تالیفاتی از خود بر جای گذاشتند که از آن جمله است: «حل معادلات الجبر و المقابلة». دستخط‌های بر جای مانده از ایشان گواه همکاری او در گردآوری فیش‌های مرتبط با تالیفات متعدد مرحوم علامه حامدحسین و اعجاز حسین می‌باشد.

3

سید اعجاز حسین بن محمد قلی

1240-1286

از علامه اعجاز حسین پسر دوم علامه مفتی محمد قلی در کتب متعددی به بزرگی و جلالت یاد شده است. برای ایشان علاوه بر همکاری در فیش برداری‌های متنوع در تألیف عبقات و برخی دیگر از آثار کلامی علامه حامد حسین که مهمترین مجموعه آن، مسوّدات «سبائک الذهبان فی الرجال و الاعیان» می‌باشد، آثار دیگری نیز نگاشته‌اند که نام مهمترین آنها از این قرار است: «کشف الحُجُب و الاستار عن احوال الکتب و الاسفار»، «شذور العقيان في تراجم الأعيان».

    4

سید حامدحسین بن محمد قلی

1246-1306

ایشان که مبرزترین چهره علمی در خاندان عبقات به شمار می‌روند و از بزرگترین پژوهشگران کلامی– امامتی به حساب می‌آیند، آثار متعدد کم‌نظیر و حتی بی‌نظیری از خود به یادگار گذارده‌اند که مهمترین آنها کتاب ارزشمند  «عبقات الانوار فی مناقب الائمة الاطهار (علیهم السلام)» است، برخی دیگر از آثار ایشان بدین قرار است: «استقصاء الافحام»، «اسفار الانوار»، «اسنی الوسائل»، «العضب البتّار فی نقض التمسک بآیة الغار»، «شوارق النصوص فی تکذیب فضائل اللصوص»، «النجم الثاقب فی مسالة الحاجب».

5

سید ذاکرحسین بن سید  حامدحسین

متوفی:1358

برای ایشان چهار اثر به ثبت رسیده است که اهم آنها عبارت است از: «الادعیة الماثورة»، «دیوان اشعار به عربی و فارسی»و «حاشیه بر بخش محدودی از عبقات پدرش»

6

سید ناصر حسین بن سید حامد حسین

1284-1361

مرحوم علامه ناصر المله، اندیشمند بزرگی است که علاوه بر مقام رفیع علمی، جایگاه اجتماعی والایی نیز داشته‌اند، ایشان نقش اساسی و مهمی در توسعه کتابخانه ناصریه و تکمیل و انتشار آثار مرحوم علامه میرحامدحسین نیز ایفا کرده‌اند. برای ایشان آثار متعددی گزارش شده که اهم آن آثار از این قرار است: تصحیح و تکمیل بخشی از کتاب عبقات الانوار و برخی دیگر از آثار علامه میرحامدحسین، «مسند فاطمة بنت الحسین (سلام الله علیهما]»، «اثبات رد الشمس لامیرالمومنین (علیه السلام)»، «افحام الاعداء و الخصوم»، «نفحات الازهار فی مناقب الائمة الاطهار علیهم السلام».

7

سید محمد نصیر بن سیدناصر حسین

  1284-1386

برای نصیر المله پسر ارشد ناصرالمله که از موقعیت اجتماعی مناسبی نیز بهرهمند بوده، آثار محدودی گزارش شده است که از آن جمله: «مجمع الآداب»،«التطهیر»، «خط صدارت » می‌باشد.

8

    سید محمد سعید بن           سیدناصر حسین

1333-1387

سعید المله نیز به جز تصحیح و تکمیل بخشی از عبقات الانوار، چند کتاب دیگر تألیف کرده است که اهم آنها از این قرار است: «الامام الثانی عشر علیه السلام»، «مسانید الائمة علیهم السلام»، «الایمان الصحیح تحت اشعة القرآن الشریف»، «آیة التطهیر»، «آیة الولایة».

مهدی اسفندیاری

دیدگاه‌ خود را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

مصاحبه رسانه کنگره بزرگداشت علامه میرحامد حسین لکهنوی
اخبار و اطلاعیه‌ها

مصاحبه رسانه کنگره بزرگداشت علامه میرحامد حسین لکهنوی با حجت ­الاسلام­‌و­‌المسلمین استاد مختاری

اصلاً تراث شیعهٔ امامیه در هند، تقریباً مغفول است در نزد ما و اطلاعات و آگاهی‌های فراوانی نداریم و نمونهٔ بازر آن هم این که شما وقتی اطلاعاتی که راجع به عبقات در کتاب‌ها هست را نگاه می‌کنید، خیلی از کتابها پر از اشتباه است و خیلی‌ها هم خالی از اشتباه نیست.

چرا ردیّه‌ای در خور بر عبقات نوشته نشده است؟!
اسلایدر

چرا ردیّه‌ای در خور بر عبقات نوشته نشده است؟!

با نشر کتاب عبقات در جامعه هنوز شاگردان عبدالعزیز دهلوی زنده بودند اما در مقام دفاع از استاد خویش بر نیامدند؟!
افرادی همچون حیدر علی فیض آبادی صاحب کتاب «منتهی الکلام» که ید طولایی در نقد و هجمه به شیعیان داشته است و از طرف حکومت نیز پشتیبانی می‌شده است…

دیدار صمیمانه محققین و احیاگران آثار کنگره بین‌المللی علامه میرحامد حسین (رحمه‌الله) با رییس کنگره
اخبار و اطلاعیه‌ها

دیدار صمیمانه محققین و احیاگران آثار کنگره بین‌المللی علامه میرحامد حسین (رحمه‌الله) با رییس کنگره

به گزارش دبیرخانه کنگره بین‌المللی علامه میرحامد حسین (رحمه‌الله)، محققان و احیاگران آثار این کنگره با حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر محمدتقی سبحانی دیدار و گفتگو کردند.

پیش نشست همایش بین‌المللی بزرگداشت علامه میرحامد حسین لکهنوی(رحمه الله) در نجف اشرف برگزار گردید
اخبار و اطلاعیه‌ها

در پیش‌نشست همایش بین‌المللی بزرگداشت علامه میرحامد حسین در نجف مطرح شد: «میرحامد حسین از محدوده جغرافیایی و زمانه خود فراتر عمل کرد»

پیش نشست همایش بین‌المللی بزرگداشت علامه میرحامد حسین لکهنوی(رحمه الله) در نجف اشرف مجتمع فکری المرتضی علی علیه السلام و با همکاری عتبه مقدسه عباسیه برگزار گردید.

پیمایش به بالا