احیای یک مکتب فراموش‌شده؛
دیدار اعضای دبیرخانه کنگره بین‌المللی بزرگداشت علامه میرحامد حسین لکهنوی با آیت‌الله شیخ محمد سند(حفظه‌الله)
روند احیای مکتب لکهنو
در ابتدای این دیدار،حجت الاسلام والمسلمین دکتر سبحانی ریاست دبیرخانه کنگره بین‌المللی بزرگداشت علامه میرحامد حسین لکهنوی رحمه‌الله با اشاره به سابقه 12 ساله فعالیت‌های علمی در حوزه احیای آثار خاندان اجتهاد در هند، تأکید کرد که این پروژه فراتر از بزرگداشت یک شخصیت علمی بوده و ناظر به احیای یک سنت علمی گسترده در جهان اسلام است. ایشان از مدرسه علمی لکهنو به‌عنوان «یک گنجینه مغفول‌مانده از تمدن تشیع» یاد کردند که نیازمند توجه ویژه و برنامه‌ریزی هدفمند است.
استاد سبحانی با معرفی ابعاد مختلف آثار علمی خاندان علامه میرحامد حسین، به احیای آثار فقهی، کلامی، تفسیری و حدیثی از جمله کتاب‌های عبقات الانوار و استقصاء الافحام و همچنین نسخه‌های خطی و مهجور برجای‌مانده در کتابخانه ناصریه اشاره کردند. ایشان تأکید کردند: «ما تنها به چاپ آثار اکتفا نکرده‌ایم، بلکه با تربیت حدود 30 پژوهشگر متخصص در حوزه امامت‌پژوهی با رویکرد مکتب لکهنو، تلاش کرده‌ایم این جریان را به یک مدرسه زنده علمی تبدیل کنیم.»
گزارش فعالیت‌های دبیرخانه کنگره
در ادامه، حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر کاظمی، دبیر کنگره، با ارائه گزارشی از فعالیت‌های علمی دبیرخانه، اظهار داشت: «در فرآیند احیای کتاب عبقات الانوار که مهم‌ترین اثر علامه میرحامد حسین است، تاکنون بیش از ۱2۰۰ منبع شناسایی و استخراج شده است. همچنین نسخه جدید این اثر در ۳۵ تا ۳۶ جلد آماده چاپ است.»
وی افزود: «هم‌اکنون حدود ۲۵۰ عنوان مقاله علمی بر مبنای آثار علامه پیشنهاد شده که از این تعداد بیش از ۱۰۰ قرارداد پژوهشی با محققان منعقد شده و ۵۰ مقاله نیز در مرحله ارزیابی علمی قرار دارد.»
به گفته دبیر کنگره، هم‌زمان مجموعه‌ای 6 جلدی با موضوع روش‌شناسی علمی علامه میرحامد حسین در حال تدوین است که به بررسی شیوه‌های اعتبارسنجی حدیث، نقد منابع اهل سنت، روش تاریخی، تفسیری و پاسخ به شبهات کلامی در آثار ایشان می‌پردازد.
ترویج عمومی اندیشه‌های علامه
یکی از ابتکارات علمی کنگره، تدوین نسخه تلخیص‌شده‌ای از کتاب عبقات الانوار برای مخاطب عمومی است. این نسخه در دو جلد و هر جلد حدود ۷۰۰ صفحه، محتوای اصلی اثر را با ساختاری ساده‌تر و زبانی امروزی بازنویسی کرده و در مرحله ارزیابی علمی قرار دارد.
همچنین شناخت‌نامه جامع علامه میرحامد حسین شامل معرفی تمام آثار، مقالات و پایان‌نامه‌های مرتبط با ایشان تا سال ۱۴۰۱ تهیه شده است. زندگینامه علمی علامه نیز در دست تدوین نهایی است و در کنگره عرضه خواهد شد.
توسعه فعالیت‌ها در فضای مجازی و بین‌المللی
از دیگر محورهای مطرح‌شده در این نشست، تأکید بر گسترش حضور علمی این پروژه در فضای مجازی و ترجمه آثار به زبان‌های مختلف بود. مسئولان کنگره با راه‌اندازی سایت و کانال‌های ارتباطی، تولید محتواهای چندرسانه‌ای، اپلیکیشن تلفن‌همراه، دوره‌های آموزشی مجازی و نشست‌های علمی در ایران، هند، عراق و سایر کشورها، تلاش کرده‌اند آثار و اندیشه‌های این مکتب علمی را در سطح بین‌المللی عرضه نمایند.
رهنمودهای آیت‌الله سند
آیت‌الله شیخ محمد سند بحرانی(حفظه الله) در این دیدار ضمن تمجید از همت بلند و برنامه‌ریزی دقیق مسئولان کنگره، بر ضرورت زنده‌سازی مکتب‌های علمی فراموش‌شده شیعی تأکید کردند و بیان داشتند: «کار علمی صرف، هرچند لازم است اما کافی نیست؛ باید این جریان علمی در بسترهای زبانی، رسانه‌ای، تربیتی و تمدنی بازتولید شود و در تعامل با اندیشه‌های معاصر، پویایی خود را حفظ کند.»
ایشان همچنین پیشنهاداتی درباره تقویت پیوند میان این پروژه و دیگر حوزه‌های علمی و دانشگاهی ارائه دادند و از آمادگی خود برای حمایت معنوی و علمی از این حرکت خبر دادند.
دیدار اعضای کنگره بین‌المللی بزرگداشت علامه میرحامد حسین لکهنوی(ره)، با آیت‌الله علوی بروجردی
