احیای دبیرخانه کنگره در راستای احیای آثار خاندان عبقات، اقدام به جمع آوری کلیه آثار بر جای مانده از این خاندان اعم از نسخ خطی، کتب و فیشها نموده و آنها را در دست تحقیق و تصحیح قرار داده تا جهت چاپ و رونمایی در کنگره علامه میرحامدحسین لکهنوی، آماده ارائه به محققان و پژوهشگران گردند.
آنچه در ادامه میآید گزارشی است از روند احیای کتاب «الصوارم الالهیات» به روایت مسئول احیای دبیرخانه کنگره، حجت الاسلام و المسلمین مهدی اسفندیاری.
کتاب «الصوارم الالهیات» از تالیفات علامه سید دلدار علی بن سید محمد معین نقوی نصیرآبادی، معروف به غفرانمآب م 1166-1235 ق است که در نقض باب پنجم «مباحث الهیات» از دوازده باب کتاب «تحفه اثنی عشریه» اثر شاه عبدالعزیز دهلوی تالیف گردیده است. خاتمه این کتاب با عنوان «خاتمة الصوارم الالهیة» نیز مانند خود «صوارم» به زبان فارسی تالیف شده که موضوع آن حول مباحث اثبات امامت میباشد.
کتاب «الصوارم الالهیات» در 2 جلد و به زبان فارسی نگاشته شده است. از این اثر 6 نسخه خطی به دست آمده که در بانک تصاویر نسخ خطی بنیاد فرهنگی امامت موجود است.
نسخه اول: نسخهای است که تنها مشتمل بر کتاب «صوارم» بوده و در بخش نسخ خطی کتابخانه آیت الله مرعشی نجفی با شماره بازیابی 3545 نگهداری میشود. نام کاتب و تاریخ کتابت این نسخه مشخص نیست. این نسخه مشتمل بر 197 ورق میباشد.
نسخه دوم: این نسخه که تصویر آن در مجمع ذخائر اسلامی (اشکوری) نگهداری میشود، مشتمل بر 643 صفحه است که دربردارنده «کتاب الصوارم الالهیات» و «کتاب حسام الاسلام و سهام الملام»، در رد باب سوم تحفه، مباحث نبوت» میباشد. کتابت این نسخه که نام کاتبش ذکر نشده، در ذی الحجه سال1236ق به اتمام رسیده است.
نسخه سوم: این نسخه که مشتمل بر «صوارم و خاتمه آن» میباشد از مجموعه نسخ کتابخانه علامه ممتاز العلماء به دست آمده است. در ابتدای این نسخه مهری از جناب ممتاز العلماء به چشم میخورد. این نسخه در سال 1263ق توسط حاج ابومحمد بن حاج ملا محمد ابراهیم سبزواری کتابت شده و در ابتدای آن فهرستی اجمالی وجود دارد. تعداد اوراق این نسخه 240 ورق است.
نسخه چهارم: این نسخه تنها مشتمل بر «خاتمه صوارم» است و از نسخ مربوط به کتابخانه ممتاز العلماء میباشد که ابتدای آن ممهور به مهر ایشان است. در ابتدای این نسخهی 115ورقی چنین نوشته شده: «هذا خاتمة صوارم الالهیات من المستکسبات و المتملکات للعبد …».
نسخه پنجم: این نسخه مشتمل بر «کتاب صوارم و خاتمه آن» بوده و توسط مسئول محترم مرکز میکروفیلم نور در اختیار بنیاد فرهنگی امامت قرار گرفته است. کاتب این نسخه که جناب ابراهیم حسین حسینی نقوی اله آبادی است که آن را در 12 ذی الحجه 1267ق کتابت کرده. این نسخه مشتمل بر 151 ورق بوده و کامل است.
نسخه ششم: این نسخه که تنها مشتمل بر «خاتمه صوارم» است در حدود 150 ورق بوده و از مرکز میکروفیلم نور در لکهنو تهیه شده است. تمام صفحات این نسخه کامل ناخوانا بوده و تصویربرداری بسیار ضعیف و بیکیفیتی از آن شده است.
تحقیق این کتاب اعم از مقابله نسخهها، تخریج منابع و ویرایش فنی و محتوایی آن در گروه احیای دبیرخانه کنگره قم به اتمام رسیده و پس از صفحه آرائی و فهرستنویسی جهت چاپ و نشر به واحد انتشارات بنیاد بین المللی امامت، تحویل خواهد گردید.